Thông tin Y dược › Tim - mạch - bệnh chuyển hóa - tai biến mạch máu não

ĐỘT TỬ DO NGUYÊN NHÂN TIM MẠCH Ở CÁC VẬN ĐỘNG VIÊN TRẺ.

       Hầu hết những trường hợp đột tử do nguyên nhân tim mạch ở các vận động viên trẻ (< 35 tuổi) có nguyên nhân là bệnh cơ tim di truyền, nổi bật là bệnh cơ tim phì đại và bệnh cơ tim thất phải gây loạn nhịp.

       Cho đến nay nhiều nghiên cứu đã chứng minh thể dục đều đặn sẽ làm giảm nguy cơ xơ vữa động mạch và cả những đột tử do nguyên nhân tim mạch. Các vận động viên thường được nghĩ là những chuẩn mực về sức khỏe do chế độ luyện tập cơ thể cũng như chế độ ăn uống. Tuy nhiên, có một tỉ lệ nhỏ nhưng đáng kể các vận động viên chết đột ngột. Những bi kịch như thế được dư luận quan tâm nhiều đặc biệt khi nạn nhân là các vận động viên thành tích cao. Trong năm qua, ở Anh đã có 7 trường hợp tử vong khi thi đấu trong các cuộc thi điền kinh đã gây sự quan tâm đáng kể của giới thể thao, bác sĩ và dư luận. Hầu hết những trường hợp tử vong ở các vận động viên là do các rối loạn của hệ tim mạch. Bệnh động mạch vành là nguyên nhân đột tử phổ biến nhất ở các vận động viên lớn hơn 35 tuổi. Tuy nhiên, ở các vận động viên trẻ, hầu hết các trường hợp đột tử là do di truyền hay các rối loạn ở tim gây rối loạn nhịp thất ác tính. Chúng ta sẽ tập trung vào nhóm vận động viên này (nhỏ hơn 35 tuổi).

       Tầm quan trọng của vấn đề:

       Có 3 lý do quan trọng của vấn đề: Một là, chưa có sổ bộ của quốc gia về những trường hợp đột tử trong thể thao, và dữ liệu chỉ được ghi nhận từ những trường hợp tử vong của những vận động viên thành tích cao. Hai là, hiếm khi nào các chuyên gia bệnh lý học tim mạch thực hiện những cuộc tử thiết và vì thế những trường hợp như bệnh cơ tim phì đại hay bệnh cơ tim thất phải gây loạn nhịp không được ghi nhận. Và cuối cùng, những ca tử vong do các đường dẫn truyền phụ hoặc rối loạn các kênh điện giải bệnh lí không được phát hiện khi giải phẫu tử thi.

       Những trường hợp tử vong trong khi gắng sức hay chỉ sau khi vừa gắng sức khiến người ta nghĩ rằng hoạt động mạnh mẽ của hệ thần kinh giao cảm sẽ làm phát sinh những rối loạn nhịp chết người ở những bệnh nhân đã có sẵn các rối loạn về hệ tim mạch.

       Những nguyên nhân tim mạch gây đột tử ở vận động viên:

       Hầu hết những trường hợp đột tử ở vận động viên là do những bệnh cơ tim di truyền, chủ yếu là bệnh cơ tim phì đại hoặc là bệnh cơ tim thất phải gây loạn nhịp. Trong loạt vận động viên đột tử của Hoa Kỳ, bệnh cơ tim phì đại là thủ phạm của 1/3 trường hợp; tuy nhiên, dữ liệu từ vùng Veneto của Italia cho rằng nguyên nhân tử vong phổ biến nhất là bệnh cơ tim thất phải gây loạn nhịp. Sự khác nhau về nguyên nhân có thể phản ánh phần nào việc tầm soát để loại ra những vận động viên mắc bệnh cơ tim phì đại ở Italia. Các bất thường về động mạch vành tương đối phổ biến và thường lành tính. Bất thường nguy hiểm nhất và có thể gây tử vong là bất thường của thân chung động mạch vành trái xuất phát từ xoang Valsava phải.

       Mặc dù, hầu hết người có bệnh cơ tim không thể vận động quá mức, vẫn có một tỉ lệ nhỏ có thể tham gia tranh tài ở cấp độ quốc gia. Điều này được minh họa bằng những trường hợp như Mark Vivian Foe, ngôi sao bóng đá Cameroon, người đã chơi nhiều mùa bóng ở Anh và đã chết do bệnh cơ tim phì đại trong một giải đấu quốc tế năm 2003, cũng như cái chết của một vận động viên trong cuộc đua marathon Luân Đôn, người đã từng có 19 cuộc tranh tài trước đó.

       Đột tử do nguyên nhân tim mạch cũng có thể xảy ra do các nguyên nhân mắc phải như viêm cơ tim, sử dụng nhầm thuốc hay chấn thương.

       Việc điều trị cụ thể tùy thuộc vào chẩn đoán bệnh. Hầu hết những trường hợp đột tử khởi phát do việc gắng sức, vì thế biện pháp thực tế để ngăn ngừa những thảm họa này là khuyến cáo việc không tham gia các cuộc thi đấu thể thao gắng sức cao. Việc ngăn không cho các vận động viên thành tích cao tham gia thi đấu thì rất khó khăn, và đôi khi là không thể. Một số vận động viên chấp nhận nguy cơ đột tử để tiếp tục có mặt trên đấu trường đỉnh cao.

       Với những vận động viên bị viêm cơ tim, tốt nhất là phải ngưng tham gia thi đấu cho đến khi chức năng tim phục hồi hoàn toàn.

      Phòng ngừa:

      Việc nhận biết các rối loạn tim mạch ở một vận dộng viên có thể ngăn ngừa đột tử. Theo kinh nghiệm khảo sát sức khỏe vận động viên của chúng tôi, phần lớn (> 80%) vân động viên được nhận biết có những rối loạn tim mạch nghiêm trọng thì không có triệu chứng. Hiện tại biện pháp thực tế nhất ở Anh là nâng cao nhận thức về các tình trạng bệnh lí có thể gây ra đột tử do nguyên nhân tim mạch và đề nghị một chương trình tầm soát với những vận động viên có những triệu chứng gợi ý nhiều đến một bệnh tim mạch tiềm ẩn hoặc với những vận động viên có tiền sử gia đình bệnh tim di truyền hay trong gia đình có người chết đột ngột do nguyên nhân tim mạch.

       .MEDIC ĐÔNG TÂY.